نياز بدن به شير

شیر به عنوان یک ماده مغذی دارای ترکیبات اصلی ازقبیل کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم، آهن، ویتامینC،D،B1،B12،B2،اسیدفولیک و نیاسین می باشد. این ویتامین ها در رشد جسمی و مغزی تمامی گروه های سنی بسیار موثراست و سبب پیشگیری از پوسیدگی دندان و پوکی استخوان در دوران سالخوردگی می شود.. مصرف نيم ليتر شير تا 25 درصد از نياز روزانه افراد را به پروتئين تأمين مي‌کند. و حاوي مقادير قابل توجهي از ويتامين‌ها، املاح و تمام اسيدهاي آمينه مورد نياز بدن است.

تعادل و تنوع مواد مغذي در شير باعث شده که با مصرف يک ليوان آن در روز بخش عمده اي از مواد ضروري بدن تأمين شود.87 درصد شير را آب،4درصد را پروتئين،3.5 درصد لاکتوز يا قند شير،4.7 درصد املاح و 0.8 درصد باقيمانده را ويتامينها تشکيل مي دهد.

مصرف 2 تا 3 واحد شير يا فرآورده هاي آن حدود 100درصد از تمام نيازهاي بزرگسالان به کلسيم را برآورده مي‌کند. ضمنا دريافت کافي کلسيم در برنامه غذايي روزانه براي پيشگيري از پوکي استخوان ضروري است لذا بسته بندی شیر حائز اهمیت است.

درصد چربی شیر

درصد چربي موجود در شير با توجه به نياز تغذيه‌اي افراد خاص متفاوت است و افراد بايد با توجه به نيازهاي تغذيه‌اي خود يکي از انواع شير را انتخاب کنند. امروزه شير با نسبت درصدهاي متفاوت چربي از جمله شيرهاي کم چرب، معمولي و پرچرب در بازار موجود است.مقدار چربي شير استاندارد يا شير معمولي در ايران 2.5 درصد است.شير کم چرب حدود يک درصد و شير پرچرب يا شير کامل حدود 3.3 درصد چربي دارد.

چربي شير حاوي ويتامين‌هاي محلول در چربي مثل ويتامين A، کلسترول و اسيدهاي چرب اشباع است. و ويتامين موجود در شير براي رشد کودکان بسيار اهميت دارد.به طوري که طبق آخرين توصيه سازمان جهاني بهداشت حدود 30 درصد از انرژي دريافتي روزانه افراد بالغ مي‌تواند از روغن و چربي تأمين شود که اين مقدار شامل چربي شير و لبنيات است.مصرف شير کم‌چرب خصوصاً براي افراد مبتلا به بيماري‌هاي قلبي و عروقي، ديابت و افراد چاق به جاي شير معمولي توصيه مي‌شود.در صورت مصرف شير خام در منزل بايد قبل از مصرف جوشانيده شود.

عمليات جوشاندن شير بايد به شكلي باشد. كه پس از حرات دهي و به قليان آمدن شير به مدت زمان 1 دقيقه به هم زده شود تا حرارت به تمام نقاط آن برسد و پس از آن خنك كرده و در يخچال نگهداري شود.ضمنا جوشاندن شير تاثير مخربي روي ويتامين هاي شير دارد .

شيرهاي پاستوريزه

پاستوريزاسيون از نظر صنعتي يعني حرارت دادن شير در دماي 71-74 درجه به مدت 40 ثانيه يا 85 درجه به مدت 15-20 ثانيه، اين دما براي از بين بردن ميکروب‌هاي بيماري‌زا و کاهش بار ميکروبي شير مناسب است.شير توليد شده با اين روش بايد در شرايط حمل زنجيره سرد منتقل و توزيع شود و مدت ماندگاري آن ددر دماي صفر تا 4 درجه يخچال  3تا 4 روز است.

شيرهاي استريليزه

استريليزاسيون از نظر صنعتي يعني حرارت دادن شير در دماي 110-120 درجه به مدت 10-30 دقيقه يا در دماي 135-150 درجه به مدت چند ثانيه، اين دما براي از بين بردن تمام ميکروارگانیسم های موجود درشیر اعم از فرم رویشی یا اسپوردار است.

.شيري که تحت اين شرايط تهيه مي‌شود مدت ماندگاري حدود 4 تا 6 ماه بدون نياز به حفظ  زنجيره سرد دارد. ولي به محض باز شدن پاکت شير بايد در يخچال نگهداري شده و در مدت 3 تا 4 روز مصرف شود.

بسته‌بندی شير

همان طور که میدانید ميزان مصرف شير و لبنيات يکي از شاخص هاي سلامتي در جامعه بوده و تنوع يک بسته بندي ، نقش عمده اي در فروش و نفوذ آن دربازار را ايفا مي کند.شايد شير را بتوان حساس ترين و پيچيده ترين نوشيدني به حساب آورد.

حساسيت فوق العاده آن به نور و اکسيژن از عمده دلايل فساد زودرس و اتلاف خواص ارگانيک شير مي باشد . اکسيداسيون شير در مجاورت نور بدين معني است که نور داراي انرژي بالايي در قسمتهايي از طيف مي باشد که اين امر موجب فرايند اکسيداسيون چربي ها و ويتامين ها در شير مي شود.
امروزه بسته بندی شير در پاکت هاي چند لايه محافظت نسبتا خوبي را از محصول بعمل مي آورد.

با اين وجود صنايع لبنيات احتياج به چيزي بيش از يک ظرف محافظ دارند چرا که جذابيت يک بسته بندي به اندازه محافظت آن از محصول براي مشتري داراي اهميت و ارزش است . از اينرو دست اندرکاران اين صنعت احتياج به ظروفي جذاب ،مطمئن و اقتصادي دارند که آنها را در قيد يک تهيه کننده انحصاري محدود نکند. آنها ظرفي را مي خواهند که به آساني باز و بسته شده و حمل و نقل آساني داشته و قابليت طراحيِ متناسب با هويت توليد کننده و نياز بازار را بخوبي داشته باشد.

تمام انواع شير پس از توليد و فرآوري بسته بندي مي شوند. شير پاستوريزه در بطري هاي شيشه‌اي و پلاستيكي، كيسه هاي نايلوني و يا پاكت هاي كاغذي بسته‌بندي مي شود. شير استريليزه معمولا” به صورت آسپـتـيك (بستـه بنـدي بدون نفوذ هوا) در كيسه هاي نايلـوني و يا پاكت هاي كاغذي بسته بندي مي شود. هر يك از مواد بسته بندي به لحاظ جنس، تعداد لايه ها و شرايط پركردن بايد متناسب با نوع فرآورده و نحوه نگهداري بعدي انتخاب شود تا ماندگاري محصول طي زمان پيش بيني شده لطمه‌اي نبيند. روي بسته بندی شير بايد نوع آن و ميزان چربي محتوي ذكر شود مثلا” شير پاستوريزه 5/1% درصد چربي، همچنين تاريخ توليد و انقضاي كالا بايد مشخص باشد. تا مصرف كنندگان با توجه به نوع فرآورده و تاريخ انقضاي مندرج روي بسته بندي نسبت به نگهداري و مصرف آن مبادرت ورزند. بسته بندی شیر برای حفاظت از آن در مقابل آلودگی های میکروبی، نور و اکسیژن و همچنین حفظ ارزش غذایی در طول ذخیره سازی بسیار مهم است.

به طور کلی برای شیر خوراکی از چند نوع بسته بندی استفاده می شود که عبارتند از بسته بندی کارتنی یا پاکتی ، بسته بندی شیشه ای، بطری های پلاستیکی،  نایلونی بسته بندی پلاستیکی . در زیر مختصری راجع به هر کدام توضیح خواهیم داد.

بسته بندی شیشه ای شیر

بطری های شیشه ای باریک (قطر  26  میلی متر) یا کمی پهن تر (قطر ۴۰-۳۵ میلی متر)  ایده آل برای شیر است. شیشه به طور کلی بی اثر است، ویژگی های محصول را تغییر نمی دهد و می تواند آن را به طور مؤثری از اکسیژن، رطوبت و میکروارگانیسم ها محافظت کند. شیشه شفاف است و اجازه می دهد تا محصول بخوبی مشاهده شود.

ولی نمی تواند از عبور نور و اثرات مضر آن جلوگیری نماید. شیشه های رنگی می تواند بخشی از شیر را از اشعه مضر ماوراء بنفش نور محافظت کند. با این حال، شیشه شکننده و سنگین است و برای تولید نیاز به انرژی تولیدی بالایی دارد. همچنین بازیافت محصولات و ذخیره سازی آن نیز گران می باشد.

بسته بندی شیر تتراپک یا پاکتی 

این نوع بسته‌بندی اولین بار در سال 1943 توسط دکتر رابنراوزینگ سوئدی اختراع و به دنیا معرفی شد. با اختراع Tetrapak تولید کنندگان توانستند بیشترین حجم از محصولات تولیدی خود را در کمترین حجم از بسته‌بندی قرار داده و به بازار عرضه کنند. اولین نسخه از تتراپک به شکل هرمی و با نام تتراکلاستیک وارد بازار شد. یکی از بهترین ویژگی‌های پاکتهای تتراپکی این بود که تولید کننده یا مصرف کننده می‌توانستند محصول را تا ۶ ماه بدون یخچال و در دمای معمولی نگه دارند.
تتراپک به معنی چهار وجهی است چون هرم به عنوان یکی از اشکال هندسی، چهار وجه دارد اما تتراپک امروزی در روزهای اول پس از اختراع، با نام Tetrapak به دنیا معرفی نشد. امروزه بسته‌بندی‌های 8 وجهی هم ساخته می‌شوند و این صنعت همچنان در حال پیشرفت است. به طور کلی در ساخت بسته‌بندی تتراپک از ۵ لایه استفاده می‌شود که به ترتیب عبارتند از:
لایه اول پلی اتیلن: برای جلوگیری از ورود رطوبت محیط به داخل بسته‌بندی.
لایه دوم کاغذ: کمک به استحکام هر چه بیشتر بسته‌بندی.
لایه سوم پلی اتیلن: بین ورقه کاغذ و آلومینیوم قرار می‌گیرد تا هر دو لایه را محکم در جای خود نگهدارد.
لایه چهارم آلومینیوم: جلوگیری از ورود اکسیژن و نور به داخل بسته‌بندی و طعم گرفتن محتویات آن.
لایه پنجم پلی اتیلن: نگهداری محکم‌تر لایه‌های قبلی در کنار یکدیگر.
لایه ششم پلی اتیلن: حفظ حالت محتویات داخل محصول.
دقت داشته باشید که تعداد این لایه‌ها و ضخامت هر یک براساس محتویات بسته و اسیدی یا قلیایی بودن آن متغیر است؛ برای مثال، در بسته بندی شیر پاستوریزه نیازی به وجود لایه آلومینیومی نیست، اما در پاکت شیر استرلیزه باید از این لایه استفاده شود. از جمله مزایای استفاده از تتراپک شامل موارد زیر است:

1-کم حجم بودن در مقایسه با بسته‌بندی فلزی، شیشه‌ای و حتی پلاستیکی.
2-عدم نفوذ رطوبت و عوامل خارجی به محیط داخلی بسته به دلیل وجود چندین لایه کاغذ و یک لایه آلومینیوم در ساختار آن.
3-استفاده از چند لایه پلی اتیلن برای جلوگیری از نفوذ نور و هوا به داخل بسته.
4-محتویات داخل بسته نیازی به مواد نگهدارنده ندارند چون تا ۶ ماه کاملا تازه و سالم در دمای محیط باقی می‌مانند.
5-شرایط نگهداری آسان.

بطری های پلاستیکی و کیسه های نایلونی بسته بندی شیر

پلاستیک ها به عنوان مواد بسته بندی شیر به دلیل وزن سبک، دوام و ممانعت از ورود گاز، انعطاف پذیری، قابل بازیافت، مقاومت در برابر سوراخ شدن و همچنین ارزان تر بودن نسبت به ظروف شیشه ای و پاکتی مورد استقبال زیادی قرار گرفته اند.
نایلون سه لایه شیر باید دارای جنسی مقاوم با میزان قدرت و کشش بالایی داشته باشد. تا با افتادن یا فشار زیاد دچار پارگی نشود از همین رو از جنس سلفون صدفی با مواد اولیه opp لمینت رو cpp استفاده می شود.
بسته های پلی اتیلنی با دانسیته بالا (HDPE) برای بسته بندی شیر در بسیاری از کشورها مانند ایالات متحده، کانادا و بریتانیا محبوب هستند. این ظروف می تواند برای شیر کامل پاستوریزه، شیر نیمه چرب و بدون چربی مورد استفاده قرار گیرد. پلی اتیلن با دانسیته بالا می تواند در فیلم های مورد استفاده برای ساخت کیسه های مخصوص شیر نیز اضافه گردد. همچنین می تواند با سایر مواد مانند فویل آلومینیومی، کاغذ و دیگر فیلم های بسته بندی پلیمری به صورت چند لایه درآمده و در بسته بندی شیر استریل مصرف می گردد . بسته های HDPE نسبت به ممانعت از نفوذ نور و اکسیژن ضعیف هستند. لذا با رنگ آمیزی توسط یک رزین یا پوشش با یک لایه مناسب دیگر این خصوصیت نیز اصلاح می شود.

از ظروف پلاستیکی PET برای بسته بندی تعدادی از فراورده های شیر مایع از جمله شیر با چربی کامل، نیمه چرب، بدون چربی، طعم دار، کشت شده، فرا پاستوریزه، UHT و شیر میکرو فیلتر شده استفاده می شود . PET نسبت به HDPE برتر است زیرا دارای ویژگی های مکانیکی مطلوبتری می باشد. همچنین نسبت به نفوذ گاز مقاوم تر بوده و اثرات نامطلوب نور بر روی کیفیت شیر در صورت استفاده از بطری های رنگی را نیز کاهش می دهد. تغییر طعم شیر در بطری های PET در مقایسه با HDPE کمتر است.

از سوی دیگر، بطری های HDPE رنگی با ضخامت بیشتر از بطری های PET در حال ورود به بازار بسته بندی شیر تازه می باشند . هر دو نوع مواد ذکر شده مناسب هستند. هر دو دارای ویژگی آسان بازشو هستند که برای مصرف کنندگان شیر یک خصوصیت جذاب بشمار می رود.

از کیسه نایلونی نیز برای بسته بندی شیر مایع استفاده می شود. برخی از آن ها با کوپلیمر اتیلن وینیل الکل (EVOH) ساخته شده اند که با LDPE و کربن سیاه در مرکز لامینیت گردیده اند. جدیدترین نوعی که به بازار عرضه شده است، یک کیسه پلاستیکی چند لایه می باشد. در مقایسه با مواد بسته بندی سنتی، این کیسه ها عمر مفیدتری را برای نگهداری محصول ایجاد می کنند و مقاومت بیشتری نسبت به تخریب اکسیداتیو ناشی از نور و اکسیژن دارند. بسته بندی فعال و هوشمند نیز برای محصولات شیر مایع استفاده می شود.

سخن آخر

در این مقاله راجع به نیاز بدن انسان به شیر ،درصد چربی شیر و انواع بسته بندی شیر صحبت کردیم. مصرف روزانه 2 تا 3 واحد شير يا فرآورده هاي آن حدود  100درصد از تمام نيازهاي ما به کلسيم را برآورده مي‌کند. شير پاستوريزه در بطري هاي شيشه‌اي و پلاستيكي، كيسه هاي نايلوني و يا پاكت هاي كاغذي بسته‌بندي مي شود. شير استريليزه معمولا” به صورت آسپـتـيك (بستـه بنـدي بدون نفوذ هوا) در كيسه هاي نايلـوني و يا پاكت هاي كاغذي بسته بندي مي شود.

صنایع بسته بندی ویستا پک با داشتن سال ها تجربه، کارخانه ای مجهز، نیرویی متخصص و مجرب ،اطلاعات فنی کامی آماده ارائه خدمات در جهت دستگاه های بسته بندی و کاهش هزینه های تولیدی شما می باشد. هم اکنون به vista pack تماس بگیرید.

صنایع بسته بندی ویستا پک با برند VISTA PACK با 15 سال تجربه پرافتخار و بکارگیری نیروی متخصص و کارآمد، دقیق ترین و متمایز ترین عرضه کننده دستگاه بسته بندی در ایران می باشد.
برای اطلاع از قیمت ماشین آلات بسته بندی ما با تلفن ۰۹۱۲۳۷۹۸۶۲۶ تماس بگیرید.