قهوه (Coffee) یک نوشیدنی تجملی در کشور ما و یک نوشیدنی معمولی و عادی در کشور های دیگر است. این موضوع در چند صد سال پیش در کشور ما برعکس بوده و مصرف قهوه در ایران بسیار متداول بوده است، لذا بسته بندی قهوه بسیار حائز اهمیت است. چنانکه در سال ۱۶۱۹ گردشگران خاورمیانه در سفرنامه های خود درباره قهوه خانه ها (شهرهای اصفهان و شیراز) نوشته اند. ریشه ی کلمه قهوه از واژه ی یمنی (Cahveh) به معنای قدرت، زنده دلی و انرژی گرفته شده است.
اولین محل کشت قهوه یمن بوده در قرن هشتم میلادی در منطقه ای که ما امروزه آنرا به نام اتیوپی می شناسیم کشف شده است. می گویند در۸۵۰ سال میلادی چوپانی در منطقه ی از اتیوپی در نزدیکی صومعه ای گله های بز خود را گم می کند. پس از مدتی که آنها را پیدا می کند با کمال تعجب مشاهده می کند که آنها بسیار سرحال هستند. سپس از دانه های گیاهان آن منطقه استفاده کرد و متوجه می شود این دانه ها حس خوبی به انسان می بخشد. چوپان با راهبان آن منطقه صحبت کرده و آنها آن دانه ها را جوشاندنه و خوردند و از آن لذت برند. بدین ترتیب قهوه برای اولین بار بدست آمد. قهوه ی یمن از شهر مکه به سایر کشور ها صادر شد و به همین خاطر خیلی از ترکیبات آنها از نام مکه گرفته شده است ؛ مانند موکا، موخه و موخا.
قهوه در ایران :قهوه در زمان صفویه جای خود را در میان نوشیدنی های ایرانیان باز کرد. تا قرن نوزدهم که چای به عنوان نوشیدنی غالب مردم تبدیل شد. قهوه ی ترک که توسط ایرانیان ارمنی به شدت مورد استفاده قرار می گرفت به عنوان تنها نمونه ی قهوه در میان مردم رواج داشت.
قهوه دانه خوراکی درختی از خانواده ی قهوه ها است. از این دانه که خاصیت محرک دارد در تهیه ی مواد غذایی مختلف و همچنین انواع نوشیدنی ها استفاده می گردد. در دو نوع عربی و رابوستا قابل تفکیک است. تفاوت های میان قهوه عربی و رابوستا در مقدار کافئین آنهاست. کافئین نوع عربی از ۱٫۱ تا ۱٫۷ و در رابوستا بین ۲ تا ۴٫۵ درصد است. این اختلاف ریشه در تفاوت های ژنتیکی دارد. گیاه قهوه معمولا در نواحی گرمسیری نیمکره جنوبی رشد و پرورش می یابد. مصرف قهوه به بهبود تمرکز کمک می کند و مصرف زیاد آن مانع جذب کلسیم می شود.
گیاه قهوه بین ۳ تا ۱۰ متر بلندی دارد و پس از ۳ تا ۵ سال از زمان کاشت محصول می دهد. گل های گیاه قهوه سفید و خوشبو است که شبیه به یاسمین می باشد. اما آنچه که ما به نام قهوه می شناسیم میوه ی این درخت است که برای مصرف تفت و سابیده می شود. این میوه که ظاهری تخم مرغی شکل دارد و به صورت خوشه ای رشد می کند، ابتدا زرد رنگ است، به تدریج زرد و در نهایت قرمز یا بنفش می شود. بین ۶ تا ۹ ماه زمان لازم دارد که میوه آن کاملا برسد. هر درخت حدود ۲۰۰۰ میوه می دهد ک تقریبا ۴۵۴ (یک پوند) قهوه برشته از آن بدست می آید. میوه قهوه پس از رسیدن از درخت می افتد ولی بیشتر پرورش دهندگان آن را با دست می چینند و به روش های مختلفی دانه قهوه را با فشار از مغز دانه خارج می کنند. (میوه قهوه را با دست می چینند و بر حسب زدن آنها را جدا می کنند.) پس از شستشو دانه ها را خشک می کنند (معمولا با نور خورشید) ،سپس بسته بندی می شوند و دانه ها را در جای خشک و خنک نگهداری می کنند و پس از آن تفت می دهند. گیاه قهوه ۶۰ سال محصول می دهد .
ریشه کلمه ی قهوه :لغت انگلیسی Coffee احتمالا از لغت عربی Qahve کهوه گرفته شده است که خود از خلاصه ی قهوه البن AL Bann Qahwat که به معنای شراب گیاه بن است ؛کلمهBann از زبان اتیوپی ها به همین گیاه اطلاق شده است. بعدها کلمه ی عربی قهوه در زبان ترکی به Kahve معروف شده که همین کلمه در زبان ایتالیایی کافی و در زبان فرنسوی، پرتقالی و اسپانیایی به نام Cafèمورد استفاده قرار گرفته است.
خواص و معایب قهوه :
خواص قهوه:بدلیل خاصیت نشاط بخشی و ضد افسردگی آن ،نوشیدن یک فنجان قهوه در بسیاری از موارد باعث برطرف گردیدن سر درد می باشد .قهوه ب علت داشتن ماده ای به نام تانن از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند .تحقیقات دانشمندان ژاپنی نشان می دهد که مصرف منظم و روزانه قهوه به علت داشتن اسیدکلروژنیک خطر ابتلا به سرطان کبد را تا ۴۹ % و مصرف نامنظم آن را تا ۲۹% کاهش می دهد. محققان هلندی به این نتیجه رسیده اند که نوشیدن یک فنجان قهوه در روز خطر ابتلا به دیابت را کاهش می دهد .قهوه به دفع نمک کمک می کند .مصرف قهوه در صبح به کلیه ها در دفع مواد زایدی که شب در بدن جمع شده کمک می کند. مصرف قهوه بعد از نهار روی غدد معده اثر می گذارد و به هضم غذا کمک می کند. در عصر روی ماهیچه ها تاثیر می گذارد و باعث رفع خستگی و شادابی می شود. در شب مغز و تخیل انسان را تحریک می کند و باعث بی خوابی می گردد .با مصرف مقادیر کم عضله ی قلب تحریک می شود و عمل پمپ کردن خون تقویت می شود، ولی استفاده بیش از حد آن باعث تپش قلب می گردد.
زیان های مصرف بیش از حد قهوه : مصرف یک فنجان قهوه برای بدن مناسب است ولی نوشیدن بیشتر از آن دارای پیامدهای ناخوشایندی است. کسانیکه در حد افراط قهوه می نوشند دچار ی خونریزی همورئید می شوند. همچنین قهوه اعتیاد اور است. برای مردم سالم قهوه بسیار مطلوب است ولی برای برخی افراد تولید سوزش قلب می کند. تحقیقات نشان داده که مصرف بیش از ۴ فنجان قهوه در روز برای زنان باردار خطر زایمان کودکان کم وزن و حتی ایجاد اختلال می کند .
کافئین موجود در قهوه
ماده ایست محرک، تلخ و سفید که از نظر شیمیایی مانند اسیدیوریک می باشد. کافئین به حالت خالص دیده نشده و همیشه با اسید های گوناگون مخلوط می باشد. هر دانه قهوه معمولا حاوی یک درصد کافئین است. چون قهوه محرک است بعضی اشخاص از نوشیدن آن در شب اجتناب می کنند. زیرا مصرف آن باعث می شود افراد بی خواب شوند اگرچه بعضی اشخاص با وجود بودن کافئین در قهوه می توانند خیلی خوب بخوابند.نحوه ی ترکیب قهوه با سایر مواد اثر آن را تغییر می دهد. مثلا اگر در قهوه ی خود خامه و شیر بریزید ؛ کافئین قهوه با مواد سفیدی شیر ترکیب می شود و عمل آن بدلیل ترکیب ضعیف می گردد. برای جدا کردن کافیئن قهوه باید آنرا بخار داد یا قهوه ی سبز را پیش از بو دادن در مواد مخصوص خیس کرد. بدین ترتیب قهوه به حالت خود باقی می ماند درصورتی که قسمت زیادی از کافئین آن گرفته می شود.مقادیر دقیق کافئین به روش مصرف، چگونگی تولید فرآورده اولیه قهوه بستگی دارد.البته دماهای متفاوت آب، نوع قهوه، درجه برشته شدن و اندازه ی آسیاب مقادیر متفاوتی از کافئین را در یک فنجان قهوه به وجود خواهد آورد. هیچکدام از هر قهوه ی دم شده دقیقا شبیه به هم نیستند و مقدار کافئین آنها با هم فرق می کند.
بسته بندی قهوه
قهوه یکی از پرطرفدارترین نوشیدنی ها در سراسر جهان است که در برندها و بسته بندی های متفاوت در بازار عرضه می شود. مسئله بسته بندی قهوه در جوامع مدرن اهمیت زیادی دارد. بسته بندی علاوه بر نگهداری، بر توزیع ، بازاریابی و بهداشت محصول تاثیر مثبت دارد. بسته بندی این محصول انواع مختلفی دارد و هر برند بر اساس معیارهای مختلفی اقدام به بسته بندی محصول می کند. به طور کلی در فرآیند بسته بندی محصولات غذایی نظیر قهوه، چایی، نمک، شکر و … که مستقیما وارد مرحله مصرف می شود پروتکل و روند بهداشتی سخت گیرانه ای در بسته بندی اعمال می شود. در بسته بندی قهوه و محصولاتی از این قبیل متریال های متفاوتی وجود دارد این متریال ها بر قیمت و کیفیت تاثیر می گذارد. قهوه محصولی است که از بسته بندی یک نفره گرفته تا بسته بندی های بزرگ چند کیلویی برای انواع مصارف صنعتی و خانگی وجود دارد.
بازار مصرف قهوه در سراسر جهان بسیار بالاست و افراد زیادی در صنایع غذایی در حال تامین نیاز بازار فروش هستند و همین نیاز بالا سبب شده که بسته بندی قهوه هر روز متفاوت تر و خلاقانه تر شود. در حال حاضر برندهای مختلف تولید قهوه از بسته بندی فلزی، ظروف پلاستیکی، ظروف شیشه ای،بسته بندی پلاستیکی شامل نایلون و نایلکس، انواع پاکت های بسته بندی سلفونی و کرافتی( opp , bopp , cpp , … )استفاده می کنند.تمام موارد قابلیت چاپ پذیری و مقاومت در برابر عوامل خارجی را دارد.
در بازارهای رقابتی قیمت محصول نهایی در روی بسته بندی درج می شود. جنس مورد استفاده در بسته بندی بر روی قیمت تاثیر می گذارد.
ویژگی های بسته بندی قهوه خوب
بسته بندی در هر مدلی که باشد باید استانداردهای خاصی را رعایت کند. بسته بندی استاندارد بایستی قابلیت چاپ پذیری و استفاده در ماشین های لفاف را داشته باشد. مواد غذایی از حساسیت بالایی برخوردار هستند و باید از دستگاه هایی استفاده شود که در فرایندهای بسته بندی بر روی کیفیت محصول تاثیری نگذارد. از سایر ویژگی های بسته بندی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قابلیت دوخت در حرارت روی بسته
- قابلیت شکل پذیری به کمک باد یا خلا یا فناوری های حرارتی
- سطح بسته باید از شفافیت و درخشش مناسب برخوردار باشد تا بر روی رضایت مشتری تاثیر بگذارد
- کنترل در انتقال رطوبت و بخار آب
- مانع ورود گازهایی از قبیل دی اکسید کربن، اکسیژن و نیتروژن خواهد شد
- در هنگام جابجایی، انبارداری و فروش تحمل تغییر درجه حرارت را خواهد داشت
- جنس بسته بندی از مواد غیر سمی است
- به صرفه بودن بسته بندی از لحاظ قیمت
- مقاومت پذیری بالا در مقابل عوامل خارجی نظیر ضربه و فشار
انواع بسته بندی قهوه
برای بسته بندی قهوه خانگی و فروشگاهی می توان از چند مدل پاکت چاپ دار یا بدون چاپ استفاده کرد. بسته بندی های نایلونی این محصول قیمت کمتری دارند. اگر برند سازی در خصوص بسته بندی مهم باشد لازم است که بسته بندی خود را کمی خاص تر انتخاب کنید. از آنجا که در بیشتر کشورها بخصوص ایران قهوه جزء خوراکی های نسبتا لوکس به حساب می آید. پس نمی توان از کنار بسته بندی آن به سادگی گذشت. برای قهوه های فوری تک نفره بسته بندی می تواند ساده تر و از جنس سلفون متالایز باشد که چاپ قهوه بر روی آن انجام شده است.
یک نکته مهم که حتما در مورد یک بسته بندی بی نقص باید لحاظ شود، استفاده کردن از یک سوپاپ هوا در بسته بندی می باشد چون قهوه گازی تولید می کند که ممکن است باعث پارگی بسته بندی شود.
بسته بندی قهوه مهمترین عامل در بازاریابی و فروش و از همه مهمتر صادرات آن می باشد. چون مصرف کننده در نگاه اول با دیدن ظاهر محصول می تواند تمام جزئیات چاپ شده بر روی محصول را مشاهده کند. معمولا طراحان بسته بندی به کوچکترین جزئیات توجه می کنند و برای قهوه بیشتر از بسته بندی هایی با رنگ کرم و قهوه ای و مشکی که با رنگ قهوه هارمونی دارد استفاده می کنند. جعبه های مقوایی، کاغذی و کرافت مناسب ترین جنس ها برای بسته بندی این محصول می باشند. مهمترین عامل محبوبیت جعبه های کاغذی تجزیه پذیری آن ها و قابلیت چاپ پذیری
دستگاه بسته بندی قهوه
هر کدام از انواع بسته ها با شیوه ها و ماشین آلات متفاوتی بسته بندی می شوند. قهوه در بسته بندی های کارتنی ابتدا باید در یک بسته بندی نایلونی یا پلاستیکی قرار بگیرد و سپس در جعبه قرار داده شود. اگر بخواهید از جعبه های کارتنی را برای بسته بندی استفاده کنید لازم است از دستگاه چسب زن کارتن ویستا پک استفاده کنید. این دستگاه قابلیت چسب زنی همزمان زیر و روی کارتن قهوه را دارد. این دستگاه در صنایع بزرگ و کوچک کاربرد دارد و بسته بندی با آن باعث حذف چندین نیروی انسانی می شود.
سخن آخر
پس در درجه اول و در شروع خط تولید قهوه به فکر یک بسته بندی جذاب و شکیل بیفتید.ما در گروه صنعتی ویستا پک بهترین مشاوره شما در راه اندازی خطوط بسته بندیتان هستیم.برای آشنایی با دستگاه بسته بندی قهوه ویستا پک اینجا کلیک کنید.